Alammobakunganoang HIV? Eh ang AIDS? Narinigmonabaangmgasalitangito?  Halika.  Masmalapit pa. Isi-share kosa’yo kung anoangalamkosamgasalitangito.

Human Immunodeficiency Virus o HIV.  Yan angmikrobyonasanhi ng nakamamataynasakitna AIDS o Acquired Immunodeficiency Syndrome.  Alammobakungpaano ‘to nakakahawa?  Tama! Sapakikipagtaliknga ng walangproteksiyonsaisangtaong may ganitongsakit.  Pero isalangyansaparaan kung paanokapwedengmahawa, pwedekang ding mahawasapamamagitan ng blood transfusion at paggamit ng infected nahiringgilya at karayom.  Pwede ding sapagbubuntis, panganganak ng normal at pagpapadede ng isangnanayna infected sakanyangsanggol.  Nakakatakot di ba?  Kasi kahitsino ay pwedengmahawanito.  Isa pa, maaaringwalangsimptomasangtaongnagtataglay ng virus nito.

Hep, Hep!  Sandalilang.  Wag kanaman ding masyadongmapraning!  Kung inaakalamonanakakahawa ‘to sapagligosa swimming pool, paggamit ng public toilet, sakagat ng lamok o pakikipaghalikan, malika don!  Hindi nakakahawaang HIV at AIDS saganyangmgabagay. 

Ngunitpaanongabatalagatayomakakaiwasdito?  Merontayong A, B,C, D, E naparaan kung paano ‘to.  A, Abstinence. O wag kangmakikipagtalik. B, Be monogamous. Magkaroon ng isalamangna sexual partner.  C, Correct and consistent use of condom.  D, Do not inject drugs.  At E, Education and early detection.

Nakuhamoba?  Di namanpalanakakatakotkungnaiintidihanmo kung anoitotalaga.  Dapatlang ay may sapatkangkaalamansa kung paanoitonakakahawa at kung paanoitomaiiwasan.

By: CATHERINE H. CASTILLO