Sa halos lahat ng paaralan ng buongPilipinas ay laganap ang pambubulas o bullying. At bawatestudyante ay may kanya-kanyangkwento o karanasan ng pambu-bully o pagka-bully. Sakasamaangpalad, ang ilandito ay nag-iwan ng mgasugatnadadalhin ng batangdumanasnitohanggangsakanyangpagtanda.
Ang bullying o pambubulas ay isanggawainnanagpapakita ng pang-aabusosakapangyarihan at pagtrato ng malinahindikatanggap-tanggapsalipunangatingginagalawan. Ito ay maaaringsaaspeto ng verbal, pisikal, o sosyal. Ang berbalnapambubulas ay tumutukoysapagsasalitangmgamasasamangbagaylabansaibangtaonamaaaringmagdulot ng pagbaba ng kanyangtiwalasasarili. Kasamarin ditto ang pangangantyaw, pangungutya, panlalait, at kunganu-ano pang uri ng pang-iinsulto. Ang sosyalnapambubulasnaman ay may kinalamansapagkumbinsi ng isangtaonalayuan ang isangindibidwal at paniniradito. Samantalang ang pisikalnapambubulas ay may kinalamansapaggamit ng pisikalnakalamanganupangmakuha ang nais. Maaaringito ay sapanggugulpi o sapambabatok ng kaklase.
Kadalasangepektonaman ng pambubulas ay ang kawalan ng ganasapag-aaral ng isangestudyante. Nakararanas din ito ng depresyon at pagkabalisagayundin ng pagkawala ng lakas ng loobnahumarapsamaramingtao. At kunghindi man itohumantongsapagpapakamatay, ay maaarinamannilaitongdalhinsapagtandanila.
Pero nasaan ang papel ng mgakaguruansaganitongmgaisyu? Bilangmgapangalawangmagulangmgakabataangito, nasaatin ang responsibilidadupangpaalalahanansilasamaaaringmagingepekto ng kanilang pang-aapihindilamangsakanilangmgakaklasekundipatisakanilamismongpagkatao.Saorasnamaging normal nabagaysakanila ang pambubulassamga mas mahihinanilangkamag-aral ay maaariitongmaginglibangan. Isangbagaynahindikanais-nais.
Subalitisipinnatinglahat. Ang tamangasalayunadapatnatututunansaloob ng pamamahay. Bilangmgaunangguro, ay responsibilidad ng mgamagulangnaturuan ng magagandanggawi ang kanilangmgaanaksapagkat ang asal ng mgaito ang magsasalamin kung anongklaserinsilangtao.
Hindi natinitodapattratuhinnaparangsimpleng away bata. Ang pagkasira ng tiwalasasarili at pag-iisipnaibasiyasaibaniyangmgakasama ay isangdelikadongpakiramdamsakahitnasinoman. Huwagsananatinghayaanna mag-iwan ng panghabangbuhaynapilat ang mgamapapaitnakaranasannasinapit ng mgabatangito. Sana’ymagisingtayosa katotohanan. Huwagtayongmagingmanhidkatulad ng iba.
By: JAYSON D. CASTILLO | Teacher III | Limay National High School | Limay, Bataan
